Sağlık Çalışanlarına Şükran ve Anma Mekânı Proje Yarışması

Kamu Yapısı

2021

Ankara

‘KAVUŞMA’
“Covid 19 Pandemisi” şüphesiz tüm dünya ülkelerini ve ülkemizi olumsuz olarak etkiledi ve etkisini bu günlerde bile devam ettirmektedir. Bu dönem içinde insanlar en yakınlarıyla uzak kaldı ve aralarına mesafeler girdi. Kimi zaman vatandaşlar olarak kurallara bağlı kalsak da kimi zaman gevşeyip olumsuz sonuçları da beraberinde ortaya çıkardık. Bu süreç içinde herkes takdir edecektir ki işin en zorlu sorumluluğu sağlık çalışanlarının üzerinde kaldı ve onlar sıkı sıkıya görevlerine bağlı kalıp tüm insanlığın sağlığı için ter döktüler. Kendi aileleri ve çevrelerine rahatça ulaşabilecekleri o güne ve en yakınlarına kavuşmayı hasretle beklemektedirler.

Tasarım alanı olarak Yenişehir Pazar Alanının yakın çevresi analiz edildiğinde Pazar Alanı, Kurtuluş Parkı ve Abdi İpekçi Parkı arasında kalan bu bölgede yeşil alanları birbirinden koparır vaziyette ilk bakışta göze çarpmaktadır. Bu sorun tasarım alanına yaklaşırken temel bir problem olarak ele alınmıştır. Ali Cengizkan’ın yarışma şartnamesindeki metninde 1932 Jansen Planı kısmında “kutrani yeşillik şeritleri” ni bu planın önemli bileşenlerinden biri olarak aktarır. Bu referans ele alındığında birbirleriyle bağı koparılan iki yeşil alanı bağlamak kentin belleği açısından hassasiyet gösterilmesi gereken bir konudur. Bu iki parkı birbirine bağlarken pazar alanı işlevinin de devam ettirilip bir anma mekanıyla beraber tasarlanacak olması bu iki yeşil alan arasına yeni bir engel konulması problemini de beraberinde doğurur. Ancak bu problemin cevabını da yine Cengizkan plan raporundan dipnot olarak belirttiği yerde verir. “Tepe ve sırtların, dere vadilerini kesilmeyen bir kemerle bağlayan yeni kutrani yeşillik şeritleridir” cümlesi sorunun aşılması açısından “kemerle bağlayan kutrani yeşillik şeritleri” bu alandaki tasarım probleminin tümüyle çözümüne imkan verir. Ayrıca geçmişe bir gönderme yaparak çağdaş bir tasarım ortaya koyma imkanı sunar.

Hem tasarım alanının konumu hem de sağlık çalışanlarının yaşamı düşünüldüğünde en anlamlı kavramlardan biri olan “KAVUŞMA” projenin ana teması belirlenmiştir.


Kabuk
Tasarım alanının sınırları ve mevcut Pazar alanı ele alındığında dikdörtgen köşeli sınırları yumuşatmak için dört köşesi ovalleştirilip daha hafif ve mukavemeti daha yüksek bir elipse dönüştürülmüştür. Bu elips kısa kenarları yere değecek şekilde bir kemer gibi davranıp eğrisel bir kabuk haline dönüşür. Üzerinde açılan ışıklıklar ile Kabuk, pandemi döneminde insanlığı korumak için kendini siper eden sağlık çalışanlarının bir soyutlamasıdır. Kendi hem alt kısmında hem de üstünde bir yaşam alanı sunar. Bu elips kabuğun alt kısmı Pazar alanı olarak kullanım imkanı verirken anma mekanının diğer birimlerine de yer verir. Kabuk üzerindeki yeşil alan Süleyman Sırrı Sokak ve Kurtuluş Parkına bakan cephesinde bir yaya yolu ile başlayıp Abdi İpekçi Parkına bakan Anma Mekanıyla sonlanan bir yaya yoluyla iki yeşil alanı birbirine bağlar. Bu yaya yolu ve kabuk, salgındaki vaka sayılarıyla özdeşleşen (Birinci Dalga, İkinci Dalga, Üçüncü Dalga) süreçlerini içerisinde barındırır. Yaya yolunun ilk uğradığı nokta bir amfidir. Bu amfi Birinci Dalgayı anlatır. Bu amfi bir su öğesiyle hemen alt kısmında diğer bir amfi ile ilişki kurar. Yaya yolu devam ederken Pazar alanını aydınlatan ışıklıklara temas edip insanlar ikinci amfi ile karşılaşır.(İkinci Dalga) Bu amfi ortasında bir söğüt ağacı ile çözümü yine doğada bulmanın doğru olacağını ve onun gölgesinde var olabilmeyi anlatır. Yaya yolu kabuk üzerinde devam eder ve üçüncü amfiye ulaşır. (Üçüncü Dalga) Bu amfi hem bir umut hem de karamsarlık duyguları arasındaki bir karmaşayı bize hissettirir. Yaya yolu devamında artık Abdi İpekçi Parkıyla birbirine bakan, birbirinden ayrı gibi görünen ancak birbirleriyle birleşen bir amfiye ulaşır. Bu amfi salgının bitişini temsil eder. Önünde yer alan servi ağacıyla sağlık çalışanları adına bir anma mekanına dönüşür. Park alanına yönlenen amfi düzeninin merkezindeki servi ağacı huzuru, sakinliği, dinginliği sunar. Yaya yolunun yere indiği noktada “Hafıza Odası” adını verdiğimiz kapalı alanda sağlık çalışanları ve pandemi sürecinin anlatıldığı bir mekan ile son bulur.
Kurtuluş ve Abdi İpekçi Parkı
Kurtuluş Parkından tasarım alanına doğru uzanan Aksu Caddesi ağaçlandırılmış ve katlı otopark önünde yer alan yeşil alan korunarak bir su öğesiyle başlangıcından bitişine kadar bağlanmıştır. Aksu Caddesinden tasarım alanına bakılınca görülecek tek şey, yeşil bir kabuk olarak kendi mevcudiyetini ifade eder. Abdi İpekçi Parkından tasarım alanına atılacak bakışlarda da kesintisiz yeşil kabuk kendini gösterecektir. Bu iki Park ve arada Aksu Caddesi yeşilin kavuşmasıdır.